door Inwoners van het kleine Heijenrath hebben met eigen handen de oude waterput bij het kapelletje herbouwd. Wat nog ontbreekt, is een stevig dak.
(Uit delimburger, vrijdag 18 april 2025, tekst RENE WILLEMS)
CULTUREEL ERFGOED, HEIJENRATH
Bij de herbouw in 2017 hebben ze het nagemeten, de put van Heijenrath is exact 116 meter diep. „Het water stond toen op 50 meter”, weet Giel van Loo nog. Onlangs heeft hij het gecontroleerd. Met die 116 meter is het waarschijnlijk de diepste waterput van het Heuvelland. Wat op zich ook logisch is, want Heijenrath ligt zelf hoog, op de Loorberg, 228 meter boven NAP.
“Je moet dus diep graven voordat je bij het grondwater bent”, concludeert Hay Vermeeren. De put werd in 1912 gegraven. Het water smaakte blijkbaar goed, zegt dorpsverbinder Ruud Lennarts. Want toen Slenaken rond 1920 een waterleiding kreeg – ook in het Heuvelland stond de tijd niet stil – deed Heijenrath aanvankelijk niet mee. Ze hadden immers prima water uit de put!
Bij de herinrichting van het gebied rond het kapelletje van Heijenrath verdween de waterput uit het zicht. Er werd een dikke betonplaat overheen gelegd, zodat de bus daar kon keren. Daarachter kwam een parkeerplaats voor de vele toeristen die Heijenrath gebruiken als uitvalsbasis voor een wandel- of fietstocht.
De ruim honderdvijftig inwoners van het gehucht misten hun waterput toch. In 2017 besloten ze de put zelf te herbouwen. Er werd een glazen plaat overheen gelegd zodat je in de put kon kijken, maar er niet in kon vallen. Dat was achteraf gezien niet zo’n goed idee. Onder die vier centimeter dikke plaat ontstond condens, waardoor het glas vies en smerig werd. Twee jaar geleden, tijdens de kermis in Slenaken, ontstond het idee om het anders aan te pakken. De glazen plaat werd vervangen door een ijzeren rooster.
Daarmee was het probleem van die condensvorming opgelost. Er was nog één puntje. Achter de put staat een oude kastanjeboom die kastanjes en blaadjes laat vallen. Er moest dus een dak boven de put komen. Net als vroeger: ,Ook om die put te beschermen als er onverhoopt een tak van die boom af-breekt”, legt Vermeeren uit. Het klinkt simpel: twee houten staanders, een dwarsbalk en een paar dakpannen. Maar Nederland blijft Nederland, zegt Lennarts: “Voor die simpele constructie moesten we een bouwvergunning aanvragen. Dat kost geld en tijd. En, oja, van de dorpsbouwmeester moesten we per se oud-Hollandse dakpannen gebruiken!”
Processie
Inmiddels is alles rond. De bouwvergunning is binnen, net als de subsidie van de gemeente Gulpen-Wittem. De bouw van het dak kan beginnen. Ook dat doen ze in Heijenrath uiteraard zelf. Eind juli moet alles klaar zijn. Want dan viert Slenaken kermis en komt de processie naar Heijenrath. Een mooie gelegenheid om de vernieuwde put in te wijden, vindt Lennarts. “Exact twee jaar nadat het idee geboren werd”.
